TEVDA Press

بێریڤان بەرگارەیی

دوای 30 ساڵ گەورەترین دەستکەوتیان هەناردەیکوردە بۆ دەرەوەی وڵات.

| Saturday, 01.07.2023, 07:53 PM |


دوای 30 ساڵ ئه‌زمونداری حكومه‌تی هه‌رێم گه‌وره‌ترین ده‌سكه‌وته‌كانی ئه‌م ده‌سه‌ڵاته‌ هه‌نارده‌ی كورد بۆ ده‌ره‌وه‌ی وه‌ڵات و هاورده‌ كردنی عه‌ره‌ب و تورك و توركمان بۆ ناوه‌وه‌ی هه‌رێم بووه‌.

به‌ گوێره‌ی ئاماره‌ فه‌رمییه‌كان، ژماره‌ی ئه‌و ئاوارانه‌ی روویان له‌ شار و شارۆچكه‌كانی هه‌رێمی كوردستان كردووه‌، زیاتره‌ له‌ 664 هه‌زار كه‌س، كه‌ به‌ رێژی %40 پێكهاته‌ی عه‌ره‌بی سووننه‌ن. زۆڕبه‌ی ئه‌و عه‌ره‌به‌ سوننه‌یه‌ ئه‌وانه‌ن كه‌ یان پێشه‌نگانی ڕژێمی به‌عس بوونه‌ یان پێشه‌نگانی گرۆپه‌ چه‌ته‌كانی داعش هه‌ر بۆیه‌ له‌ شوێنه‌كانی تری عه‌ره‌ب نشین جێگه‌یان نه‌بویته‌وه‌ و ڕوویان له‌ هه‌رێمی كوردستان بۆ ژێر باڵی ده‌سه‌ڵاتی هه‌ولێر كردووه‌. ئاماری كۆچبه‌رانی كورد بۆ ده‌ره‌وه‌ی وه‌ڵاتیش ته‌نیا له‌ماوه‌ی 8 ساڵدا زیاتر له‌ 135 هه‌زار كورد له‌ هه‌رێمی كوردستان كۆچیان كردووه‌.

كه‌واتا ئه‌نفالێكی سپی كه‌ هۆكاره‌كه‌ی خودی حكومه‌ته‌كه‌ی دیكتاتۆری بنه‌ماڵه‌یی و گه‌نده‌ڵكار بووه‌. ئاماری كۆچی هاوڵاتیان ته‌نیا له‌ ساڵی ڕابردوو دا 19 هه‌زار و 200 كه‌س ڕاگه‌ینراوه‌ كه‌ هه‌ژماره‌كه‌ له‌مه‌ زۆر زیاتریشه‌ چونكه‌ به‌پێی فه‌رمیات ئه‌وانه‌ی ته‌مه‌نیان ژێر 18 ساڵه‌ به‌هه‌ژمار تۆمار ناكرێن كه‌ وه‌ك ده‌زانرێت ته‌نانه‌ت ده‌یان منداڵی كورد له‌م چه‌ند ساڵه‌دا له‌م ڕێگایه‌ دوور و سه‌ختانه‌دا گیانیان له‌ده‌ستداوه‌. جیا له‌ به‌كۆچ دانی كوردان بۆ ده‌ره‌وه‌ی وه‌ڵات، به‌ساڵانه‌ ڕۆژ نیه‌ گوێمان لێ نه‌بێت كوردێكی ڕۆژئاوا یان باكوری كوردستان له‌ ناوچه‌ی زه‌رد ده‌رنه‌كرێت یان ڕاده‌ستی ده‌وله‌تی تورك نه‌كرێت. ده‌توانین بڵێین هه‌ر دهۆك و زاخۆ له‌ كوردانی وڵاتپارێزی باكور و ڕۆژئاوا به‌تاڵ كراوه‌ جیا له‌وانه‌ی كه‌ كڕدراون. ته‌نانه‌ت له‌ سلێمانیش ئیتر ڕێگه‌پێدان بۆ نیشته‌جێبوونی كوردانی ڕۆژئاوا و باكور زۆڕ ئه‌سته‌مه‌، به‌ڵام ئه‌وێش پڕ بووه‌ له‌ خه‌ڵكی بێگانه‌ كه‌ به‌بێ كێشه‌ خه‌ریكی كڕینی موڵكن.

هه‌ولێر خۆی بووه‌ به‌ شوینی عه‌ره‌ب و توركمان و تورك كه‌ چیتر توركه‌ فاشیسته‌كان به‌ ڕاشكاوی په‌نجه‌ به‌ هێمای ڕه‌گه‌زپه‌رستی و دژه‌كوردی گورگه‌ بۆڕه‌كان به‌رزده‌كه‌نه‌وه‌ و به‌شانازیشه‌وه‌ بڵاو ده‌كه‌ن. یه‌ك كوردی به‌غیره‌تیش نیه‌ له‌ تڕسی حكومه‌ته‌كه‌ی هه‌ولێر له‌به‌رامبه‌ریاندا بوه‌ستێت. هه‌روه‌ك چۆن له‌ 2019 بینیمان له‌ ترابوزانی توركیا به‌هۆی پارچه‌ ئالایه‌كی بچوكی هه‌رێم كه‌م مابوو ئه‌م گورگه‌ بۆڕانه‌ چه‌ند گه‌شتیاری كوردی خه‌لكی هه‌رێم كه‌ لایه‌نگری بنه‌ماڵه‌ی بارزانیش بوون له‌وێ به‌جله‌وه‌ بخۆن، ته‌نانه‌ت زیندانیش كران، به‌هه‌مان شێوه‌ له‌ ئاینده‌ی نزیكدا مه‌زه‌نده‌ی ئه‌مه‌ ده‌كرێت هه‌مان شت له‌ناو جه‌رگی دهۆك و هه‌ولێریش ڕوو بدات.

مه‌سیری ئه‌م هه‌رێمه‌ ئه‌گه‌ر له‌ژێر ده‌سه‌ڵاتی ئه‌م نابه‌رپڕسانی هه‌رێمی كوردستاندا بمێنێت روون و ئاشكرایه، له‌ چه‌ند ساڵی داهاتوودا نه‌ ناوی كورد ده‌مێنێت و نه‌ ئاسه‌وارێكی كوردی و نه‌ش ناوی كوردستان و نه‌هیچ كوردێك كه‌ كه‌مێك غیره‌ت یان توانایی ده‌ربڕینی هه‌ستی نه‌ته‌وایه‌تی و كوردایه‌تی و ناڕه‌زایه‌تی هه‌بیت به‌رامبه‌ر ئه‌م پاكتاوكاریه‌ دژبه‌ نه‌ته‌وه‌ی كورد له‌م هه‌رێمه‌دا.
بێریڤان بەرگارەیی